Euro Bölgesi (Eurozone)

 

Tüm Avrupa Birliği üyesi ülkeleri, Ekonomik ve Parasal Birliğinin (EMU) bir parçasıdır. EMU ya da İngilizce adıyla European Monetary Union AB’nin ekonomik amaçlarını desteklemek için oluşturulan ve çok elli yönetilen politikalar bütünüdür.

Bu çerçevede AB üyelerinin ortak para birimi olmak ve tekil ulusal para birimlerinin yerini almak üzere Euro 1999'da piyasaya sürülmüştür. Ortak para biriminin temel hedefi kıtanın mali ve ekonomik entegrasyonu ile birliği bir adım daha kuvvetlendirmek ve koordineli ekonomik büyüme ve refah sağlamaktır. AB'nin 28 üyesinden 2019 itibariyle 19'u Euro'yu benimseyip kullanıma başlamıştır.

Euro 1999'da ilk kez  piyasaya sürüldüğünde, euro bölgesi 15 AB üye devletten oluşuyor ve bunlardan 11'i Euro'yu kullanıyordu. Yunanistan 2001’de, 2007’de Slovenya, 2008’de Kıbrıs ve Malta, 2009’da Slovakya, 2011’de Estonya, 2014’de Letonya ve 2015’de Litvanya gibi ülkelerin katılımıyla Euro kullanımı genişledi.

İşte Euro'yu benimsemiş AB ülkelerinin oluşturduğu gruba Euro bölgesi ya da İngilizce adıyla Eurozone denir.

Danimarka ve Britanya gibi kimi ülkeler EMU'nun bir parçası olmayı redetmiş fakat dilerlerse gelecekte katılım sağlayabilirler. Bu iki ülkenin yanısıra Euro kullanımına hala geçmeyen Bulgaristan, Polonya,Çekya, Macaristan, Romanya ve İsveç gibi ülkeler var. Bunlardan bazıları AB'ye yeni girdiğinden, İsveç gibi kimileri de nüfus ortak para birimine karşı olduğundan Euro'yu benimsemiş durumda.

Euro dışı kalan bazı üye devletler de katıldıkları tarihte, avro bölgesine giriş için gerekli şartları yerine getirmemişlerdir, ancak bu konuda entegrasyon sağlayıp belli bir takvime göre katılma taahüdünde bulunmuşlardır.

Andorra, Monako, San Marino ve Vatikan gibi mikro-devletler AB ile yapılan belirli parasal anlaşmalar sayesinde AB üyesi olmadıkları halde Euroyu ulusal para birimi olarak kabul etmişlerdir. Bu ülkeler kendi Euro madeni paralarını belirli sınırlar dahilinde çıkarabilir . Ancak, AB üyesi olmadıkları için Euro bölgesinin bir parçası değillerdir. Bunlata yakın dönemde Sırbistan'dan ayrılan Montenegro ve Kosovo da dahil edilebilir ki, bu iki ülke tek taraflı olarak Euro'yu kullanımını sürdürmektedir.

Euro bölgesi yönetimi

Euro'yu kabul ederek, Euro bölgesi üyelerinin ekonomileri daha entegre hale geldi. Bu ekonomik entegrasyon, tek bir para biriminin tüm yararlarını gerçekleştirmek için doğru bir şekilde yönetilmeyi gerektirmektedir. Bu nedenle, Euro bölgesi AB’nin diğer kurum ve bölgelerinden özellikle ekonomik ve politika belirleme yollarıyla ayrılmaktadır.

Euro bölgesindeki para politikasını belirlemek ve yürütmek, Almanya’nın Frankfurt şehrinde merkezlli Avrupa Merkez Bankası’nı (ECB) ve euro bölgesi üye devletlerinin ulusal merkez bankalarının oluşturduğu siyaseten bağımsız Eurosystem’in elindedir. ECB, Yönetim Kurulu aracılığıyla tüm Euro bölgesi için para politikasını — tek bir para otoritesi olarak fiyat istikrarını sağlamak amaçlı, yapmaktadır.

Euro bölgesi içerisinde, ekonomi politikası büyük ölçüde üye devletlerin sorumluluğundadır, Ancak ulusal hükümetler ortak  istikrar, büyüme ve istihdamın hedeflerine ulaşmak için kendi ekonomik politikalarını AB ve diğer üyelerle koordine etmelidir. Koordinasyon İstikrar ve Büyüme Paktı (SGP) çerçevesinde bir dizi araç ve kurumla sağlanır.

AB’nin ekonomik yönetiminin nasıl uygulanması gerektiği her yıl European Semester (Avrupa Dönemi) olarak bilinen bir döngüde düzenlenmektedir.