Forex Aracı Kurumları Nasıl Çalışır?

 

Forex Aracı Kurumları Nasıl Çalışır?

Forex ile ilgili bir çok kavram ve durumu açıklamak aslında oldukça zordur. Bu noktada size herşeyi açıklayabilecek bir hikaye anlatmak istiyorum. Hikayemizin kahramanları,  RONALDO ve  MESSİ..

 

Hikayemiz 2034 yılında geçiyor..

Belki de gelmiş geçmiş en iyi oyunculardan ikisi, belki de gelmiş geçmiş en iyi iki futbolcu Ronaldo ve Messi emekli olduktan sonra Ronaldo’nun Ayvalık’taki yazlığında 2034 Dünya Kupası maçından önce Arka Sokaklar’ı izlerken çok sıkıldıklarını farkediyorlar. Ve Ronaldo’nun telkiniyle bir oyun oynamaya karar veriyorlar..

 

- RONALDO –  Heyy Messi.. Bir oyun oynamaya var mısın?

- MESSİ – Elbette.. Seni alt edemediğim herhangi birşey yok..

- RONALDO –  Evet göreceğiz dostum.. Bir tahmin oyunu oynayacağız.. Birşeyin fiyatının yükselip yükselmeyeceği konusunda bahse gireceğiz. Ne dersin?

- MESSİ – Eğlenceli görünüyor.. Anlat o halde..

- RONALDO – Oyun şu şekilde işliyor. USDTRY kurunun yükselip yükselmeyeceğini tahmin etmeye çalış. Şuan kur 13.5000. Sence yükselir mi yoksa düşer mi?

- MESSİ – Yükseleceğini düşünüyorum..

- RONALDO – Pekala. Öyleyse bahse girelim. USDTRY yükselirse, bahsi kapatmaya karar verdiğin andaki fiyat ile şu anki fiyatı arasındaki farkı sana ödeyeceğim. Ancak USDTRY düşerse aradaki farkı sen bana ödersin. Ödemeler nakit olacak. Ayrıca bahsi istediğin anda kapatabilirsin. Ne diyorsun?

- MESSİ – Tahminime güveniyorum. Kabul ediyorum..

 

Hikayenin belli bölümlerinde süreci açıklamak için araya gireceğim. Messi şimdi girmiş olduğu bahis ile aslında USDTRY paritesinde 1 birim uzun (Long/Buy) pozisyonda bulunuyor. Bu, bir piplik hareketin 0,0001 Türk lirasına eşit olduğu anlamına gelir. Aradan bir süre geçtikten sonra USDTRY 13.6000 seviyesine yükseliyor. Yani 100 pip yükselmiş oldu.

 

- RONALDO – Hey Messi.. döviz kuru 0,01 yada 100 pip yükseldi.

- MESSİ – Bu fiyatın daha ne kadar yükseleceğinden emin değilim. Bahsi kapatalım.

- RONALDO – Sanırım kaybettim. Pekala, işte kazancın olan 0,01 Türk lirası.

- RONALDO kârını Messi’ye verir. Messi parayı kabul eder ve her insanda bulunan o hayvanî içgüdüleri harekete geçmeye başlar.

 

- MESSİ – Çok küçük bir kâr elde ettim. Neden daha fazlası olmasın. Belli ki bu işte iyiyim. Tahminlerim her zaman tutar. Tıpkı futbol sahasında tüm oyunculara çalım atabileceğim gibi. Çünkü ben - MESSİ’yim!!..

- RONALDO – Pekala şampiyon.. Madem bu kadar kendine güveniyorsun. Yeni bir bahis yapalım ve bu sefer senin karar verdiğin gibi daha fazlası için. Bu sefer bahsi 10,000 birimlik yapalım, ne dersin?

- MESSİ – Aslında olurdu ama yanımda 10,000 Türk lirası taşımıyorum dostum.

- RONALDO – Ciddi misin? Pekala bir düşünelim. Üzerinde ne kadar para var?

- MESSİ – Yanımda yalnızca 100 Türk lirası var. İlk bahiste kazandığımı 0,01 Türk lirası hariç.

- RONALDO – Pekala şuna ne dersin.. Tüm tutarı sana ödünç vermişim gibi davranalım. Bu şekilde her 1 piplik yükseliş için 1 Türk lirası kazanırsın. Bu, USDTRY yeniden 100 pip yükselirse 0,01 Türk lirası yerine 100 Türk lirası kazanacağın anlamına gelir. Çünkü bu bahis 10,000 birimlik..

- RONALDO – Ancak bir noktada kendimi de garanti altına almak istiyorum. Bahsi inkar edebilir yada kaçabilirsin. O yüzden şu 100 Türk liranı bana ver. Bu yüzden USDTRY düşer ve size karşı hareket ederse 100 Türk lirasının teminat olarak kullanacağım.

- RONALDO – Bunun bir depozito gibi düşün. Ayrıca fiyat 100 pipten fazla düşerse, başka paran olmadığı için bahsi otomatik olarak kapatacağım. Böylece bana karşı borçlanmayacaksın. Fakat fiyat 100 Türk lira teminatının karşılayamadığı kadar düşmediği sürece sen söyleyene kadar bahsi yine açık tutacağım.

- MESSİ – Gayet mantıklı.. Hadi yapalım şu işi.. Fiyat 13.7000 ve işte 100 lira teminatım. Yükseleceğine bahse girmek istiyorum.

- RONALDO’nun gayretli ikna çabasıyla yaptığı açıklamaların ardından Messi’nin başlama isteğini bir anlık duymazdan geldiğini görüyoruz. Çünkü Portekizli yıldız USDTRY’nin yükseleceğini seziyor ve bahse girmek için bir plan değişikliği yapıyor.

- RONALDO – Evet başlayabiliriz fakat bahis fiyatım değişti. USDTRY 13.7500. Bu fiyattan bahse girmek istiyor musun?

- MESSİ – Ne yani birden bire fiyat mı değişti?

- RONALDO – Evet bu benim yeni fiyatım. Tekrar değişmeden önce son kez soruyorum. 13.7500’ten yükseleceğine bahse var mısın?

- MESSİ – Tamam tamam. Evet varım. Al işte 100 lira..

 

- MESSİ şimdi girmiş olduğu bahis ile aslında USDTRY paritesinde 10,000 birim uzun (Long/Buy) pozisyonda bulunuyor. Bu, bir piplik hareketin 1 Türk lirasına eşit olduğu anlamına gelir. Bir süre sonra USDTRY 13.9500 seviyesine yükselir.

- MESSİ – Fiyat 13.9500. Bahsi kapatmak istiyorum..

- RONALDO –  Kahretsin. Yine kazandın dostum. Bahse girdiğin fiyat 13.7500 ve şuan ki fiyat 13.9500. Aradaki farkı 10,000 üzerinden baz aldığımızda 200 Türk lirası kazanmış oldun. Evet al işte 200 Türk lirası ve bu 100 lira da teminat olarak vermiş olduğun para. O da depozitoydu ve zararsız şekilde bahsi kapattığın için onu da sana geri vermek zorundayım..

- MESSİ, Ronaldo’nun hayali olarak yarattığı 10,000 birim ile 200 Türk lirası kazandı. Bu harika görünüyor değil mi? Ve işte geliyor.. Hepimizin içindeki o açgözlü hayvanî dürtüler..

- MESSİ – Hey Ronaldo.. USDTRY devam edecek. Tekrar bahse girelim..

- RONALDO – Heey seni doyumsuz herif.. Zengin olmayı kafaya koymuş gibisin ha? Bu işte de baya iyi görünüyorsun. Belki benim için büyük bir risk ama buna değer dostum. İşleri daha da büyütmeye ne dersin? Sana hayali olarak ödünç verdiğimi varsaydığımız 10,000 birimi 100,000 birime çıkartmaya ne dersin? Böylece 1 piplik yükseliş olursa bu kez her 1 piplik yükseliş için 10 Türk lirası kazanmış olacaksın.

- RONALDO – Fakat bu kez bahis birimimiz daha da büyüdüğü için senden 200 Türk lirası teminat isteyeceğim. Eğer kazanırsan yine kârını ve 200 Türk lirası teminatını geri alacaksın. Ancak şunu unutma tıpki kâr ederken olduğu gibi her 1 piplik düşüş senin için 10 Türk lirası zarar demek.

- MESSİ – Evet dostum biliyorum ve kabul ediyorum.

- RONALDO – Pekala o halde USDTRY fiyatım şuan 14.0000. Yükseleceğine bahse giriyor musun?

- MESSİ – Evet. İşte 200 Türk lirası teminatım..

Yaklaşık 15 dakika sonra USDTRY 13.9500’ye düşer.

- RONALDO – Hey Messi.. Şuan fiyat 13.9500 ve sen 50 Türk lirası zarardasın. İstersen bahsi kapatıp 50 lira zararı teminatından alıp 150 lirayı sana geri verebilirim.

- MESSİ – Hayır. Kazananlar asla vazgeçmezler. Bahis açık kalacak. USDTRY yükselecek. İnanıyorum..!!

 

Bir süre sonra USDTRY 13.7500’e düşer..

- RONALDO – Hey Messi. USDTRY 13.8000 ve bu senin için 200 Türk lirası zarar demek. Ancak 200 lira teminat zararını karşılamadığından bahsi kapatıyorum ve 200 liranı alıyorum..

 

Bu hikayede aslında temelde kaldıraç sisteminin nasıl işlediğini de görmüş olduk. Ve aynı zaman aracı kurumun nasıl çalıştığını da.. Toplarlayacak olursak..

·        - RONALDO tamamen hayal ürünü bir tahmin oyunu yarattı. Herhangi birşeyin fiyatının yükseleceği yada düşeceğine yönelik,

·        - RONALDO istediği bir fiyatı uydurabilir mi?

·        - RONALDO, Messi bahse girdiği anda fiyatı yeniden değiştirebilir mi?

·        - RONALDO, Messi’nin yeterli parası olsa da olmasa da istediği büyüklükte bahis yapabilir mi?

·        Ronalo her seferinde bahsin diğer “tarafı” mı oluyor?,

 

Bu hikayeden bir çok sonuç çıkartılabilir. Ancak varmak istediğim nokta bir forex aracı kurumunun nasıl çalıştığından başka birşey değil.. İdrak edilememe ihtimaline karşı belirtmeme izin verin.. Hikayedeki MESSİ sizsiniz.. RONALDO ise aracı kurum..

Ne Ronaldo ne de Messi Türk lirası değiştirmediler. Yada bahis esnasında fiziksel olarak ortaya bir para koymadılar. Yalnızca USDTRY fiyatının dalgalanması üzerine bahse girdiler. Yalnızca doğru yönü bulmak adına, Yukarı yada aşağı, buy yada sell, long yada short veya isimlerine her ne demek isterseniz...

Forex işlemlerinde para birimlerinin mülkiyetini almıyorsunuz. Yalnızca aracı kurum ile karşılıklı olarak bahse giriyorsunuz. Ödeme bahsin yapıldığı fiyat ile bahsin kapandığı fiyat arasındaki fark üzerinden yapılıyor. Ya siz aracı kuruma yada aracı kurum size bahis sonunda ödeme yapacak. Hepsi bu kadar.

Burada sizin açınızdan risk aracı kurumun temerrüde düşmesi yani elde etmiş olduğunuz kârı size ödeyememesidir. Şimdi yeniden hikayeye dönelim ve bu kez işe biraz teknik kelimeler ekleyerek bu durumu hayal edelim..

 

Aradan 2-3 saat geçtikten ve 2034 Dünya kupasındaki Portekiz-Arjantin maçının ardından Messi, Ronaldo’ya döner.

- MESSİ – Hey dostum. Hadi şu tahmin oyununu yeniden oynayalım. Çantamda 200 Türk lirası daha olduğunu farkettim. Bahis birimi 100,000 olacak.

İşte bahsettiğimiz kaldıraç bu şekilde işliyor. 100,000 birimlik bir bahis (işlem) yapılıyor fakat bunun için yalnızca 200 Türk lirası kadar marj (teminat) gerekiyor. Bu doğrultuda toplam birim/marj= kaldıraç formülüyle 100,000/200= 500 olarak kaldıracın 1/500 olduğunu söyleyebiliriz.

- RONALDO – Pekala. USDTRY şuan 14.2000. Teminat olarak senden 200 lira isteyeceğim.

- MESSİ – Evet işte başlıyoruz.. Al bakalım 200 lira teminat..

Kısa bir süre sonra Messi USDTRY’yi kontrol ettiğinde 14.5000’e yükseldiğini görür.

- RONALDO – Hey Messi… Dostum şuan USDTRY 14.5000’ye yükseldi.

- MESSİ – Harika! Tam 300 pip. Ve bu benim için 3000 Türk lirası demek.. Bahsi kapatmak istiyorum. Haydi kârımı öde..

- RONALDO – Tebrikler dostum. Bu işte gerçekten iyisin. Fakat bir sorun var..

- MESSİ – Ne?

- RONALDO – Ödeyemem. Çünkü benim 3000 liram yok.

- MESSİ – Nee!! Hadi ama.. Ne demek 3000 liram yok. Ama bahsi kabul ettin?

- RONALDO – Evet ettim. Çünkü yükseleceğini düşünmüyordum. Kaybedeceksin sanmıştım. Sahip olduğum tek para bana teminat olarak vermiş olduğun 200 lira. İstersen onu sana geri verebilirim?

- MESSİ – Bu ne demek lan? Benim 3000 liralık kârım ne olacak peki?

- RONALDO –Hey şuna bak. Dünya kupanı çalıyorlar.

- MESSİ – Nee...  Hani nerde..!!!

Messi geri döndüğünde - Ronaldo çoktan kaçmış olacaktır. – Ronaldo, Messi’nin iddiasının tersini almış ama Messi’ye olan yükümlülüklerini yerine getirecek sermayesi olmadığı için elbette oradan çabucak kaçıp gidecektir.

Bu durum ticari işlerin genelinde “counterparty credit risk” yani “karşı taraf kredi riski” olarak bilinir.

Sanırım artık bunu söylemek yeterince açıklayacı olacaktır. Bir aracı kurumda işlem açtığınızda aracı kurum sizin için karşı taraftır. Siz de aynı şekilde aracı kurum için karşı taraf olursunuz. Yani sizin kârınız aracı kurumun zararı, sizin zararınız aracı kurumun kârı anlamına gelir.

 

Regüle olmuş aracı kurumlar elbette sadece Ronaldo’nun yaptığı gibi ortadan kaybolana kadar faaliyetlerini sürdürmüyorlar. Piyasada kalmayı tercih ediyorlar. Bu bir tercih ve belli yöntemlerle yapılabilen bir durum. Bu tarz iflastan korunma yolları vardır. Buna da “Risk Yönetimi” diyoruz.

 

Bir sonraki bölümde sürecin daha da derin dehrizlerine gireceğiz. Ancak yukarıda verdiğimiz örnekte bulunan iflas riski aslında aracı kurum seçerken dikkat etmeniz gereken bir çok şeyden sadece bir tanesi..

Bu konuya detaylı olarak girmeden önce biraz da sonraki bölümden ipucu vermek istiyorum.

Kiminle Ticaret Yapıyorsunuz?

Aslında Messi’den daha da şanssız olabilirsiniz. Çünkü o Ronaldo’yla ticaret yaptığını biliyor. Ancak siz kiminle ticaret yaptığınız bilmiyor olacaksınız. Forex Aracı Kurumu bir tüzel kişiliktir. Gerçekten de söyledikleri şirket olduklarına emin misiniz? Size gönderdikleri lisans vb.. ekran görüntüleri gerçek mi ? Yada daha önemlisi geçerli mi? Ve daha da önemlisi neleri kapsıyor? Yoksa sahte bir şirket mi? Belki de dolandırıcı? Paranızı gönderdikten sonra ortadan kaybolmayacaklarını nereden biliyorsunuz? Gerçekten kiminle ticaret yapıyorsunuz?

Gerçekten Ne Ticareti Yapıyorsunuz?

- MESSİ ve - RONALDO hikayemizde Ayvalık-Türkiye’de bulundukları için USDTRY paritesinin dalgalanmaları üzerine Türk Lirası cinsinden bahisler oynadılar. Hiç bir Türk lirası değiştirilmedi. Yani gerçekten almıyor ve satmıyorsunuz? Neyin ticaretini yapıyorsunuz?

Gerçekte Nerede Ticaret Yapıyorsunuz?

Ronaldo hikayemizde aslında bir “Piyasa”, bir “Pazar” yarattı. Messi ne zaman bir bahse girse Ronaldo aracı olarak piyasada farklı bir oyuncu aramadı. Tüm bahislerde Messi’nin karşı tarafı olarak bahsi aldı. Ama borsa işlemlerinde emirlerin karşılıklı spekülatörler tarafından yapıldığını biliyorduk öyle değil mi? Fakat hikayede böyle bir durum yoktu. Öyleyse biz piyasada işlem yapmadık. Bir kişi yada bir tüzel kişilik ile iki tarafın da kabul ettiği şartlarda anlaştık ve bahse girdik. Peki piyasada işlem yapmıyorsak, nerede yapıyoruz?

 

Forex Aracı Kurumları Risklerini Nasıl Yönetir?

Hikayemizde Ronaldo, Messi’nin kazancı kadar sermayi olmadığı için Messi’ye parasını ödeyemedi ve ortadan kayboldu. Bu durum daha önce de bahsettiğimiz gibi tüm aracı kurumlar için de geçerli bir risktir. Peki aracı kurumlar (legal olanlardan bahsediyorum) yalnızca bir fiyatın doğru yönünü bileceklerine emin oldukları için mi aracı kurum olurlar? Yani her bahiste karşı tarafta aracı kurum mu vardır? Yoksa size karşı karşı taraf olmasına rağmen sizin kazanma şansınıza ve otomatik olarak kendilerinin kaybetme risklerine karşı bir korunma yöntemleri var mı?

Aracı Kurumların Size Teklif Ettiği Fiyatlar Adil Mi?

Messi hikayede girmiş olduğu son bahiste USDTRY’nin yükseldiğini farketti ve Ronaldo’ya giderek bahsi sonlandırıp kârını almak istediğini söyledi. Peki ya Messi fiyatın yükseldiğini bilmese yada öğrenemeseydi? Ronalde parite yükselmiş olmasına rağmen paritenin düştüğünü söyleyip Messi’nin parasını alsaydı? Messi bunu nasıl önleyebilir ki? Sonuçta bahse girerken fiyatı veren Ronaldo, bahisten çıkarken de kendince bir fiyat uydurabilir. Peki aracı kurumlar size istedikleri fiyatı teklif edebiliyorlarsa, işlem platformunda gördüğünüz fiyat nedir? Bu fiyatlar adil mi? Yada bu fiyatlar nereden geliyor?

Forex Aracı Kurumlarının Emir Uygulama Kalitesi Nedir?

Hikayedeki ikinci bahiste Ronaldo’nun fiyatını değiştirdiğini hatırlıyorsunuz. Bu durum Messi’nin aleyhine gelişen bir durumdu. Ancak elbette lehine de olabilirdi. Mesela o anda Messi yükseleceğini değil de, düşeceğini düşünüyorum deseydi, Ronaldo’nun kendi lehine yaptığı fiyat değişikliği biran da aleyhine sonuçlanacaktı.

Bir işlemin beklenen fiyatı ile işlemin fiilen gerçekleştirildiği fiyat arasındaki farka “kayma” denir.

Kayma, lehte veya aleyhte de olabilir. Doğru ve adil olsa bile, belirli bir fiyattan alıntı yapılması, emrinizin söz konusu fiyattan gerçekletirilemezse hiç bir anlamı olmadığını gösterir.

Burada da aracı kurumunda emir yürütme (emir iletme) kabiliyeti ortaya çıkar. Bu kabiliyeti nasıl belirleyebilirsiniz?